Art of love

Internet dating en ‘the art of love’

Nederland telt 2,4 miljoen singles, blijkt uit cijfers van het CBS, het Nationale Bureau voor de Statistiek. Goed nieuws voor de commerciële koppelbedrijven, in grote getalen actief op het internet. Tegen betaling kun je hier je profiel met foto achterlaten en vervolgens op zoek gaan naar je ideale wederhelft. Handig om te voorkomen dat je opnieuw in de valkuil trapt van een verkeerde hartenbreker. Rustig thuis met je verstand kaf en koren scheiden, voordat je gevoel je op hol doet slaan. Een goede strategie zo blijkt uit onderzoek. Want hoe hoger de in het onderzoek gebruikte ‘index van gelijkheid’, die uitgaat van interesses, opleiding en status, des te groter is de kans op een langdurige relatie. Conclusie: spreek alleen af met iemand die zo veel mogelijk op je lijkt.

Maar valt dit dan nog wel te rijmen met de lol van een snelle verliefdheid, versieren, erotische spanning….? Bij dating wordt nog steeds verwezen naar het Romeinse handboek The art of love (Ars Amatoria), in de eerste eeuw geschreven door Ovidius. Deze geeft hierin het advies – vanuit zijn mannelijke perspectief – om met de vrouw waarin je interesse hebt naar een gladiatortoernooi te gaan, alwaar ze makkelijker te verleiden zou zijn. Waarom dit zo is, staat er helaas niet bij, maar gelukkig schiet de moderne psychologie ons te hulp. Als je bij jezelf lichamelijke ‘arousal’ waarneemt –  ongerichte opwinding die samengaat met een hogere hartslag en een snellere ademhaling –  ken je deze toe aan de situatie waarin je je bevindt. De waarneming van je ‘arousal’ maakt dat je iets voelt; de omstandigheden bepalen het subtiele oordeel om welke emotie het gaat. Dit betekent dat je je meer seksueel aangetrokken voelt door een potentiële liefdeskandidaat als je net iets spannends hebt meegemaakt, zoals een gevecht in het Colosseum. Of in termen van nu, een ritje in een achtbaan. Steeds denk je – ten onrechte – dat het bonzen van je hart komt door de potentiële seksuele partner die je bij je hebt. Deze gedachte sluit aan bij de ‘exotic becomes erotic’-theorie van de psycholoog en onderzoeker Daryl Bem. Meisjes en jongens voelen zich op jonge leeftijd ongemakkelijk in elkaars aanwezigheid, en de hieruit voortkomende algemene ‘arousal’ uit de kindertijd is de basis voor de latere erotische ‘arousal’ en seksuele aantrekking. Daarom luidt het advies voor een geslaagde internet-date: zoek op ‘het net’ met je verstand iemand uit die zoveel mogelijk op je lijkt, ga hiermee naar een spannende film en sla je slag. Succes gegarandeerd!

Helaas, zoals altijd in het leven en dus ook in de wetenschap, het is allemaal toch weer ingewikkelder. Om te beginnen lijken de bovengenoemde theorieën strijdig met elkaar. In tegenstelling tot de psychosociale ‘index van gelijkheid’ zijn volgens Daryl Bem onbekendheid en ongelijkheid juist nodig voor seksuele aantrekking. Alleen dan voel je ‘arousal’ die je omzet in erotische spanning. Voor snelle seksuele aantrekking moet je verschillen, voor een succesvolle lange relatie moet je juist op elkaar lijken. Een lange relatie en seksuele aantrekking lijken dus moeilijk met elkaar te rijmen. Biologen hebben, op een heel ander niveau, de theorie dat genetische ongelijkheid leidt tot seksuele aantrekking via onbewust waargenomen geuren. Dat zou te maken hebben met een handig mechanisme van de evolutie om de kans op ziektes bij het nageslacht te verkleinen.

Volgens Bem en vele biologen moet iemand dus zowel psychosociaal als genetisch juist niet op je lijken. Of we daarom steeds weer vallen voor wat uiteindelijk toch de verkeerde man of  vrouw blijkt te zijn is toch maar de vraag. Op die aardige vriend of vriendin, met alle eigenschappen waarbij je je altijd gemakkelijk voelt, word je waarschijnlijk nooit verliefd. Wat een dilemma!

En dan nog iets: voor een geslaagde date dient je oordeel over iemands aantrekkelijkheid overeen te komen met ideeën over je eigen positie op de huwelijksmarkt. En hierbij zijn er weer verschillen tussen mannen en vrouwen. Uit recent onderzoek blijkt dat vrouwen na afloop van een date een relatie leggen tussen het uiterlijk van de man en een positieve beoordeling van zowel diens eigenschappen als van de ontmoeting. Bij mannen hangen deze zaken veel minder samen. Vrouwen lijken dus te denken: ‘wat mooi is, is goed’. Maar let op, omdat het hier een samenhang betreft weten we niet wat oorzaak en gevolg zijn. Het zou bijvoorbeeld ook kunnen dat vrouwen denken: ‘Wat goed is, is mooi’. Dat ze een man aantrekkelijker vinden naarmate hij betere eigenschappen heeft en een leuker gesprek weet te voeren. Dilemma op dilemma! Het advies voor een geslaagde internet-date moet dus veel genuanceerder zijn dan ´scheidt rustig het kaf van het koren´. Maar hoe dat advies eruit ziet? Tsjaa…..

Quote: Op die aardige vriend of vriendin, met alle eigenschappen waarbij je je altijd gemakkelijk voelt, word je waarschijnlijk nooit verliefd.